Wartości odżywcze i immunomodulujące drożdży piekarniczych

Drożdże piekarnicze, czyli Saccharomyces cerevisiae, to mikroorganizmy powszechnie stosowane w procesach wypieku chleba i fermentacji. W układzie trawiennym mogą one pełnić różne role, zależnie od ich formy (żywej lub martwej) oraz warunków, w jakich się znajdują.

Czym są drożdże piekarnicze?

Saccharomyces cerevisiae, jak i blisko z nim spokrewniony gatunek Saccharomyces boulardii są również wykorzystywane w medycynie i suplementacji diety, ponieważ same drożdże pełnią wiele istotnych funkcji w naszym organizmie.

Drożdże w postaci probiotycznej – Saccharomyces cerevisiae i Sccharomyces boulardii są stosowane jako probiotyki. Te drożdże wspierają zdrowie jelit, pomagają przywrócić równowagę mikroflory jelitowej, szczególnie po antybiotykoterapii, oraz mogą łagodzić objawy biegunek i infekcji żołądkowo-jelitowych.
Wspomaganie trawienia – drożdże mogą uczestniczyć w fermentacji składników pokarmowych, co może wspierać trawienie, zwłaszcza u osób z zaburzeniami mikrobioty jelitowej.
Modulacja układu odpornościowego – drożdże mają zdolność stymulowania odpowiedzi immunologicznej, co może być pomocne w ochronie przed patogenami jelitowymi. W ścianach komórkowych drożdży znajduje się beta-glukan (naturalny polisacharyd mający korzystny wpływ na zdrowie jelit i układu odpornościowego). Dla jelit beta-glukan działa jako prebiotyk, co oznacza, że wspiera wzrost korzystnych bakterii jelitowych, które pomagają w trawieniu i wzmacnianiu bariery jelitowej. To z kolei może pomóc w redukcji stanów zapalnych w jelitach, poprawie perystaltyki jelit oraz wzmocnieniu ogólnej odporności organizmu.
Drożdże w diecie – w przypadku spożycia drożdży piekarniczych (np. w pieczywie), są one najczęściej nieaktywne, a ich działanie w układzie trawiennym jest ograniczone. Martwe drożdże dostarczają jednak składników odżywczych, takich jak witaminy z grupy B, beta-glukanu i selenu.

Rola beta-glukanu

Beta-glukan to rodzaj rozpuszczalnego błonnika, który jest naturalnie obecny w ścianach komórkowych drożdży. Posiada wiele korzyści zdrowotnych, które sprawiają, że staje się cennym składnikiem w diecie. Beta-glukan stymuluje aktywność komórek układu odpornościowego. Wspiera to odpowiedź organizmu na infekcje bakteryjne i wirusowe, zwiększając zdolność organizmu do obrony przed patogenami. Beta-glukan może także łagodzić stany zapalne, zarówno w układzie pokarmowym, jak i w całym organizmie. Dzięki temu jest pomocny w kontrolowaniu przewlekłych stanów zapalnych, co może wspierać zdrowie osób z chorobami autoimmunologicznymi lub przewlekłymi zapaleniami[1]. Drożdże piekarnicze mogą wspierać zdrowie jelit, zwłaszcza w formie probiotycznej, przyczyniając się do równowagi mikroflory, poprawy odporności i wsparcia trawienia.

Właściwości odżywcze drożdży

Drożdże mają wiele wartości odżywczych. Są bogate w białko, które zawiera wszystkie niezbędne aminokwasy, co czyni je pełnowartościowym źródłem białka wegańskiego. Drożdże są doskonałym źródłem witamin z grupy B, takich jak tiamina (B1), ryboflawina (B2), niacyna (B3), kwas pantotenowy (B5), pirydoksyna (B6) i biotyna (B7). Te witaminy odgrywają kluczową rolę w metabolizmie energii oraz zdrowiu skóry, włosów i układu nerwowego. Drożdże są również bogate w kwas foliowy, który jest niezbędny dla produkcji komórek, zwłaszcza czerwonych krwinek, oraz prawidłowego rozwoju płodu. Drożdże dostarczają takich minerałów jak żelazo, cynk, magnez, fosfor i potas, które wspierają różne funkcje organizmu, w tym zdrowie kości, funkcje mięśni i układ odpornościowy. Są także źródłem selenu, który ma silne właściwości antyoksydacyjne, wspierając ochronę komórek przed stresem oksydacyjnym. Drożdże w nieaktywnej formie zawierają błonnik, który może wspomagać zdrowie układu trawiennego, regulować poziom glukozy we krwi i obniżać poziom cholesterolu. Drożdże są również niskotłuszczowe, co czyni je odpowiednim składnikiem w zdrowej diecie.

Drożdże piekarnicze w formie odżywczej (np. drożdże nieaktywne, czyli odżywcze drożdże) są często stosowane jako suplement diety, szczególnie w diecie wegetariańskiej i wegańskiej, z uwagi na wysoką zawartość białka oraz witamin z grupy B.

Kto powinien uzupełniać drożdże w diecie?

Drożdże piekarnicze, a zwłaszcza nieaktywne drożdże odżywcze, mogą być korzystnym dodatkiem do diety dla różnych grup osób. Saccharomyces cerevisiae obecne są w żywności specjalnego przeznaczenia medycznego Intesta Biom®, gdzie korzystnie wpływają na równowagę mikroflory jelitowej, ograniczając namnażanie się mikroorganizmów chorobotwórczych i nasilenie objawów zaburzeń czynnościowych jelit.

Wegetarianie i weganie

Drożdże piekarnicze, szczególnie w formie odżywczej (nieaktywnej), są bogatym źródłem białka roślinnego oraz witamin z grupy B, które mogą być niedoborowe w diecie roślinnej. Drożdże odżywcze są często wzbogacane w witaminę B12, która jest kluczowa dla zdrowia nerwów i produkcji czerwonych krwinek, a naturalnie występuje głównie w produktach zwierzęcych.

Osoby z niedoborami witamin z grupy B

Ludzie cierpiący na niedobory witamin z grupy B, np. tiaminy, ryboflawiny, niacyny czy kwasu foliowego, mogą skorzystać z włączenia drożdży do diety. Witaminy te wspomagają metabolizm energetyczny, zdrowie układu nerwowego oraz funkcje poznawcze.

Osoby poszukujące alternatyw białkowych

Drożdże są doskonałym źródłem pełnowartościowego białka, co czyni je idealnym wyborem dla osób, które chcą wzbogacić swoją dietę w białko, ale preferują produkty roślinne.

Osoby na diecie niskotłuszczowej

Drożdże piekarnicze są niskotłuszczowe, a jednocześnie dostarczają białka i innych składników odżywczych, co może wspomagać zbilansowanie diety niskotłuszczowej bez utraty wartości odżywczych.

Sportowcy i osoby aktywne fizycznie

Ze względu na wysoką zawartość białka oraz witamin z grupy B, drożdże piekarnicze mogą być korzystne dla osób aktywnych fizycznie, wspomagając regenerację mięśni i metabolizm energetyczny.

Osoby dbające o zdrowie skóry, włosów i paznokci

Drożdże piekarnicze zawierają biotynę, cynk oraz inne składniki odżywcze, które mogą wspierać zdrowie skóry, włosów i paznokci, co może być korzystne dla osób z problemami dermatologicznymi.

Osoby z problemami trawiennymi

Probiotyczne szczepy drożdży, jak Saccharomyces cerevisiae CNCM I-3856, są znane ze wsparcia zdrowia jelit i mogą być pomocne dla osób cierpiących na problemy trawienne, takie jak biegunki czy zespół jelita drażliwego (IBS).

Drożdże piekarnicze mogą być korzystnym dodatkiem do diety dla wegetarian, osób z niedoborami witamin, sportowców, oraz wszystkich, którzy szukają zdrowego źródła białka i witamin.

Gdzie można znaleźć drożdże piekarnicze?

Drożdże piekarnicze są obecne w wielu produktach spożywczych oraz wykorzystywane są w procesach związanych z przetwarzaniem żywności. Nieaktywne drożdże piekarnicze można znaleźć w suplementach diety, w tym drożdżach odżywczych i drożdżach piwnych, które dostarczają witamin, minerałów i białka. Drożdże występują w 3 formach – świeżej (mają formę wilgotnej, miękkiej kostki lub pasty, jasnobeżowego koloru), instant (są to drobne granulki, które nie wymagają aktywacji w wodzie; można je bezpośrednio dodać do suchych składników) oraz drożdże w formie suszonej (większe granulki niż drożdże instant, o brązowawym kolorze).

[1] Kopiasz Ł., Właściwości prozdrowotne i mechanizmy działania beta-glukanów zbożowych, Kosmos. Problemy nauk biologicznych, 2013, tom 62, str. 262-265.