Jak regulować pracę jelit? Dieta i suplementacja dla prawidłowego pasażu jelitowego

Pasaż jelitowy jest złożonym procesem, który obejmuje przemieszczanie się i przetwarzanie pokarmu (mechaniczne i enzymatyczne) w różnych częściach przewodu pokarmowego. Prawidłowy pasaż jelitowy jest kluczowy dla zdrowia przewodu pokarmowego i ogólnego samopoczucia. Wpływ na pasaż jelitowy mają dieta, nawodnienie, aktywność fizyczna oraz ogólna kondycja organizmu. Szkodliwe są stres, stany lękowe, a także depresja. W przypadku problemów z pasażem jelitowym warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby zidentyfikować przyczyny i wprowadzić odpowiednie zmiany w stylu życia lub leczeniu.

Jakie znaczenie ma pasaż jelitowy?

Prawidłowy pasaż jelitowy umożliwia skuteczne trawienie pokarmów, rozkładając je na proste związki, które mogą być wchłaniane przez ściany jelita. Ponadto odpowiednie tempo pasażu jelitowego gwarantuje, że składniki odżywcze, witaminy i minerały są wchłaniane z pokarmu do krwiobiegu. Regularny i odpowiedni pasaż jelitowy zapobiega problemom takim jak zaparcia (zbyt wolny pasaż) i biegunki (zbyt szybki pasaż). Poprzez pasaż jelitowy organizm usuwa niestrawione resztki pokarmowe i toksyny, co jest niezbędne dla zapobiegania ich gromadzeniu.

Etapy pasażu jelita

1. Przełyk – po połknięciu pokarm przemieszcza się przez przełyk do żołądka, dzięki falowym ruchom mięśni. Ślina produkowana przez ślinianki spełnia szereg ważnych funkcji wspomagających proces żucia i trawienia.
2. Żołądek – w żołądku pokarm jest mieszany z sokami żołądkowymi, które zawierają kwas solny i enzymy trawienne. Proces ten przekształca pokarm w półpłynną masę zwaną miazgą pokarmową.
3. Jelito cienkie – miazga pokarmowa przemieszcza się z żołądka do jelita cienkiego. Jelito cienkie składa się z trzech części: dwunastnicy, jelita czczego i jelita krętego. W dwunastnicy mieszają się soki trzustkowe i żółć, co wspomaga trawienie tłuszczów, białek i węglowodanów. W jelicie czczym i krętym następuje wchłanianie składników odżywczych i minerałów do krwiobiegu.
4. Jelito grube – niestrawione resztki pokarmowe przechodzą do jelita grubego, które składa się z kątnicy (jelita ślepego), okrężnicy, odbytnicy i odbytu. W jelicie grubym woda i elektrolity są wchłaniane, co prowadzi do zagęszczenia treści pokarmowej i formowania kału. Bakterie jelitowe w jelicie grubym odgrywają rolę w fermentacji niestrawionych węglowodanów, co prowadzi do produkcji krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (takich jak maślan) i gazów. Produkowane są także metabolity bakteryjne przez bakterie takie jakBacteroides, Clostridium, Ruminococcus, Butyrovibrio, Fusobacterium, Eubacterium, Peptostreptococcus i Bifidobacterium, które sąwykorzystywane przez organizm człowieka. W jelicie przez bakterie produkowane są także witaminy oraz neuroprzekaźniki, a kondycja jelit ma istotny wpływ na pozostałe układy w organizmie.
5. Wydalanie – kiedy kał przemieszcza się do odbytnicy, rozciągnięcie ścian odbytnicy sygnalizuje potrzebę wypróżnienia.

Jak pomóc jelitom, aby mogły pracować w sposób prawidłowy?

Aby jelita mogły prawidłowo pracować, warto zadbać o kilka kluczowych aspektów stylu życia i diety.

Czynniki wpływające na pasaż jelita

1. Dieta – błonnik pokarmowy odgrywa kluczową rolę w regulacji pasażu jelitowego. Błonnik nierozpuszczalny przyspiesza pasaż, zwiększając objętość stolca, natomiast błonnik rozpuszczalny może spowalniać pasaż, ale jednocześnie pomaga regulować konsystencję stolca.
2. Hydratacja – odpowiednia ilość płynów jest niezbędna do utrzymania prawidłowej konsystencji stolca i zapobiegania zaparciom.
3. Aktywność fizyczna – regularna aktywność fizyczna wspomaga perystaltykę jelit i może przyspieszać pasaż jelitowy.
4. Stan zdrowia – choroby jelit, takie jak zespół jelita drażliwego (IBS), choroba Leśniowskiego-Crohna, choroba uchyłkowa jelit czy celiakia, mogą wpływać na pasaż jelitowy. Leki, stres i zaburzenia hormonalne również mogą mieć znaczenie podczas przesuwania się treści pokarmowej.
5. Mikrobiota jelitowa – zdrowa flora bakteryjna jelit jest kluczowa dla prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego. Szczególny problem z pasażem jelitowym może występować u osób hospitalizowanych, których dieta jest często uboga w błonnik. U tych pacjentów jako uzupełnienie diety należy stosować żywność specjalnego przeznaczenia medycznego zawierającą maślan sodu, który jest naturalną substancją, fizjologicznie produkowaną w jelitach, odznaczającą się korzystnym wpływem na procesy troficzne, regeneracyjne oraz posiadającą działanie przeciwzapalne.

Aby wspomóc jej działanie warto sięgnąć po żywność specjalnego przeznaczenia medycznego jak Intesta^® z maślanem sodu MSB^® który jest ważnym metabolitem powstającym z błonnika. Maślan sodu posiada liczne korzyści zdrowotne dla zdrowia jelit, ponieważ wpływa na skład mikrobioty jelitowej, promując wzrost korzystnych bakterii, takich jak Bifidobacterium i Lactobacillus. Może również hamować wzrost patogennych bakterii.