Biegunka – stany zapalne jelit czy infekcja?

Biegunka to stan charakteryzujący się częstymi i luźnymi wypróżnieniami. Jest to jeden z najczęstszych problemów zdrowotnych związanych z układem pokarmowym. Typowa kałowa konsystencja podczas biegunki jest płynna lub papkowata. W większości przypadków biegunka jest stanem przejściowym i ustępuje samoistnie. Jednak, jeśli trwa dłużej niż kilka dni lub towarzyszą jej inne poważne objawy, warto skonsultować się z lekarzem w celu postawienia odpowiedniej diagnozy i leczenia.

Jakie są najczęstsze przyczyny biegunki?

Do najczęściej spotykanych przyczyn biegunki należą:

Infekcje wirusowe.
Infekcje bakteryjne.
Spożywanie zanieczyszczonej wody lub żywności.
Uczulenie na laktozę lub gluten.
Nadmierna konsumpcja alkoholu.
Stres i niepokój.
Zespół jelita drażliwego (IBS).

Biegunka wirusowa, a bakteryjna

Biegunka wirusowa wywoływana jest przez wirusy, takie jak rotawirusy, norowirusy i adenowirusy. Objawy zwykle obejmują luźne, wodniste stolce, nudności, wymioty, ból brzucha, gorączkę i czasem bóle głowy. Może trwać od kilku dni do tygodnia. Często przenosi się drogą kropelkową lub przez kontakt z zakażoną powierzchniami, żywnością lub wodą.

Biegunka bakteryjna jest z kolei spowodowana zakażeniem bakteryjnym, na przykład przez bakterie Salmonella, E. coli, Shigella, Campylobacter i inne. Chorzy skarżą się wówczas na biegunkę (czasem z krwią), bóle brzucha, nudności, wymioty, gorączkę i ogólne złe samopoczucie. Czas trwania może być różny w zależności od rodzaju bakterii i stopnia zakażenia, ale zazwyczaj utrzymuje się od kilku dni do kilku tygodni. Biegunka bakteryjna może wynikać ze spożycia zanieczyszczonej żywności lub wody, a także z bezpośredniego kontaktu z zakażonymi osobami.

Stany zapalne wywołujące biegunkę

Niektóre stany zapalne mogą również prowadzić do biegunki. Przykładami są:

Zapalenie jelit – może być wynikiem różnych czynników, takich jak choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego (UC). Objawy obejmują biegunkę, często z krwią, ból brzucha, nudności, utratę wagi i zmęczenie. Leczenie zależy od rodzaju oraz nasilenia choroby i może obejmować leki przeciwzapalne, leki immunosupresyjne, zmiany w diecie, a w niektórych przypadkach interwencję chirurgiczną.
Zapalenie żołądka (Gastritis) – zapalenie błony śluzowej żołądka może być spowodowane przez różne czynniki, takie jak infekcje, nadmierny stres, nadużywanie alkoholu lub niektóre leki. Objawy mogą obejmować biegunkę, ból brzucha, nudności, wymioty, zgagę i utratę apetytu.
Zapalenie wątroby – stan ten może wynikać z różnych czynników, takich jak wirusowe zakażenia (np. wirusowe zapalenie wątroby typu A, B, C), nadużywanie alkoholu, choroby autoimmunologiczne lub zatrucia. Do objawów należą: biegunka, zmiany w kolorze moczu i kału, żółtaczka, obrzęk brzucha, zmęczenie i utrata masy ciała.

Zasady higieny i dieta podczas biegunki

Podczas biegunki należy przestrzegać wielu reguł. Należą do nich:

Częste mycie rąk.
Czyszczenie i dezynfekcja powierzchni.
Picie dużej ilości płynów.
Wyeliminowanie kofeiny i alkoholu podrażniających układ trawienny.
Stosowanie lekkostrawnej diety łagodnej dla żołądka.
Unikanie produktów mlecznych i tłustych.
Wykluczenie ostrych i pikantnych dań.

Rola maślanu sodu podczas biegunki

Maślan sodu może odgrywać ważną rolę podczas łagodzenia objawów biegunki. W trakcie biegunki organizm traci dużo wody i elektrolitów. Biegunka często jest także związana z podrażnieniem jelit i zwiększonym wydalaniem wody. Maślan sodu przyczynia się do zmniejszenia podrażnienia jelit poprzez zwiększenie gęstości stolca, co może pomóc w zmniejszeniu częstości wypróżnień oraz w złagodzeniu bólu brzucha i dyskomfortu. Ponadto, dzięki zwiększeniu gęstości stolca zostaje zatrzymana nadmierna utrata wody przez organizm. Niektóre badania sugerują, że maślan sodu może również działać jako regulator funkcji jelitowej, pomagając w stabilizacji perystaltyki jelitowej, co w praktyce oznacza ograniczenie liczby wypróżnień oraz poprawienie konsystencji stolca podczas biegunki.