Probiotyki w trakcie i po antybiotykoterapii

Probiotyki i prebiotyki to zgrany duet, ale ich sposób działania różni się od siebie. Oto kilka informacji o podstawowych różnicach jakimi charakteryzują się te dwa rodzaje preparatów.

Probiotyki to suplementy diety zawierające dobroczynne bakterie, takie jak Bifidobacterium i Lactobacillus. Poprzez zmianę składu mikroflory przewodu pokarmowego, działają na naszą mikroflorę jelitową, pomagając zachować równowagę bakteryjną i odbudowują florę bakteryjną po antybiotykoterapii. Niestety, efekt przyjmowania probiotyków bywa czasem krótkotrwały, ponieważ dobroczynne bakterie mogą tylko częściowo zasiedlić jelita. Dieta bogata w błonnik i oligosacharydy (np. pełnoziarniste pieczywo, kasze, warzywa) jest ważna dla skuteczności probiotyków i trwałości efektu ich działania. Probiotyki stanowią ważny element w trakcie i po antybiotykoterapii. Warto sięgać po preparaty probiotyczne zawierające szczepy o udokumentowanym działaniu w aspekcie zapobiegania dysbiozie jelitowej. Do takich szczepów należą m.in. Lactobacillus rhamnosus ATCC 53103, S. boulardii, L. rhamnosus E/N, Oxy i Pen oraz L. plantarum 299v.

Warto też pamiętać o kilku zasadach stosowania probiotyków:

• Najlepiej jest brać probiotyk 2–3 godziny przed lub po antybiotyku.
• Należy stosować probiotyki od pierwszego dnia antybiotykoterapii i kontynuować przez około 1–2 tygodnie po jej zakończeniu.
• Przyjmować probiotyki razem z posiłkiem.

Przyjmowanie probiotyków ma wiele korzyści dla zdrowia. Oto niektóre z nich:

• Wspierają trawienie, przeciwdziałają biegunkom i zaparciom oraz wzmacniają układ odpornościowy.
• Probiotyki mogą pomóc w zapobieganiu infekcjom, zwłaszcza w przypadku układu moczowego i dróg oddechowych.
• Mogą zmniejszać ryzyko infekcji i chorób autoimmunologicznych.
• Osoby z nietolerancją laktozy mogą odczuwać ulgę po przyjmowaniu probiotyków.
• Probiotyki mogą pomóc w łagodzeniu bólu brzucha, wzdęć i innych objawów IBS.
• Poprawiają równowagę bakteryjną jelit, mogą wpłynąć na stan skóry, redukując np. trądzik.
• Probiotyki pomagają w lepszej absorpcji witamin i minerałów.

Prebiotyki to nieulegające trawieniu składniki żywności, które korzystnie wpływają na gospodarza poprzez selektywną stymulację wzrostu wybranych bakterii. To substancje znajdujące się w pożywieniu lub do niego wprowadzane, których celem jest pobudzenie do prawidłowej pracy flory jelitowej. Inaczej mówiąc, to niestrawione składniki pokarmu (oporne na działanie enzymów trawiennych), które mają znaczący wpływ na organizm, stymulując wzrost dobroczynnych bakterii jelitowych. Prebiotyki nie zawierają bakterii, ale wpływają na procesy fizjologiczne w organizmie. Modulują mikrobiotę jelitową i ograniczają wzrost niekorzystnych mikroorganizmów.

Prebiotyki odżywiają mikroflorę jelita grubego, a ich efekty obejmują:

• Zapobieganie biegunkom.
• Łagodzenie zaparć.
• Obniżenie pH treści jelitowej.
• Przywrócenie równowagi mikroflory jelitowej po kuracji antybiotykowej.
• Wspomaganie wchłaniania składników mineralnych.
• Niwelowanie ryzyka wystąpienia raka okrężnicy.
• Pozytywny wpływ na układ odpornościowy.
• Obniżanie poziomu złego cholesterolu we krwi.

Jak stosować probiotyki?

Probiotyki są ogólnie uważane za bezpieczne, jednak jak każdy suplement, mogą mieć pewne skutki uboczne. Oto kilka rzeczy, które warto wziąć pod uwagę:

• W początkowym okresie stosowania probiotyków niektórzy ludzie mogą doświadczać łagodnych objawów, takich jak wzdęcia, bóle brzucha, biegunka lub nudności. To zwykle jest przejściowe i wynika z dostosowywania się organizmu do nowych bakterii.
• Osoby z ciężkimi schorzeniami lub osłabionym układem odpornościowym powinny konsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji probiotykami. W niektórych przypadkach, szczególnie u osób z cewnikami istnieje ryzyko infekcji.
• Probiotyki mogą oddziaływać z niektórymi lekami, dlatego zawsze warto skonsultować się z farmaceutą lub lekarzem, jeśli przyjmujesz inne leki.
• Chociaż to zdarza się bardzo rzadko, niektóre osoby mogą być uczulone na niektóre szczepy probiotyków.
• Wybór odpowiednich szczepów probiotycznych jest ważny. Niektóre mogą nie działać tak, jak oczekiwano, lub nawet pogorszyć objawy.

Ochrona mikroflory jelitowej podczas antybiotykoterapii

W trakcie i po antybiotykoterapii konieczne jest tzw. działanie osłonowe, w aptekach spotkać możemy trzy rodzaje preparatów o działaniu wspomagającym, są to: probiotyki – zawierające kultury bakterii o dobroczynnym działaniu, najczęściej bakterie kwasu mlekowego; prebiotyki – substancje stymulujące rozwój flory bakteryjnej jelit (np. skrobia, błonnik, prozdrowotne dodatki do żywności); synbiotyki – łączące działanie pro- i prebiotyku.

W antybiotykoterapii warto również rozważyć przyjmowanie maślanu sodu, którego troficzne działanie na ściany jelita i kolonocyty, będzie wspomagać efekty leczenia.

Maślan nie jest ani probiotykiem, ani prebiotykiem. Maślan sodu to sól kwasu masłowego, która należy do grupy krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych. Maślan sodu jest głównym źródłem energii dla komórek nabłonka jelit, zwanych kolonocytami, jest on produkowany w jelicie grubym przez bakterie fermentujące błonnik.

Maślan sodu znajduje zastosowanie w leczeniu różnych schorzeń przewodu pokarmowego, takich jak:

• Zaburzenia czynności jelit.
• Choroby zapalne błony śluzowej żołądka i jelit, w tym nieswoiste choroby zapalne jelit.
• Biegunki różnego pochodzenia.
• Wzdęcia.
• Przewlekłe zaparcia.
• Zaburzenia flory jelitowej.
• Niedobory krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych.
• Stanów zapalnych jelit po radioterapii.
• Owrzodzeń żołądka.

Maślan sodu wykazuje działanie przeciwzapalne, hamując aktywność mediatorów zapalnych w nabłonku jelitowym. Dodatkowo przyspiesza gojenie i regenerację jelit.

Gdy chcemy wspomóc regenerację naszej flory bakteryjnej przewodu pokarmowego, powinniśmy postępować wszechstronnie, zarówno powinniśmy zadbać o prawidłową dietę jak i przyjmowanie preparatów wspomagających odbudowanie jej równowagi. Pamiętaj, że każdy organizm jest inny, dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem suplementacji. Opisane substancje można łączyć, ale warto również zachować przy tym ostrożność.