Maślan sodu – prebiotyk czy postbiotyk? Jak działa maślan sodu na mikrobiotę jelitową?
Maślan sodu cieszy się w ostatnim czasie sporą popularnością, ponieważ wykazuje wiele korzystnych dla ludzkiego zdrowia właściwości, w szczególności w kontekście układu pokarmowego i jelit. Jak maślan sodu oddziałuje na mikrobiotę jelitową?Czy maślan sodu, biorąc pod uwagę jego korzystny wpływ na regenerację komórek jelitowych i działanie przeciwzapalne, jest prebiotykiem czy postbiotykiem?
Prebiotyk czy postbiotyk?
Maślan sodu jest solą kwasu masłowego, jest krótkołańcuchowym kwasem tłuszczowym (SCFA, short-chain fatty acid), produkowanym naturalnie przez bakterie jelitowe z błonnika podczas procesu fermentacji.
Prebiotykami nazywa się substancje, które pobudzają wzrost lub aktywność korzystnych dla zdrowia układu pokarmowego bakterii w jelicie grubym. Prebiotykiem jest na przykład niestrawiona skrobia, polisacharydy czy oligosacharydy, składniki występujące naturalnie choćby w bananach, cebuli, cykorii, czosnku, szparagach czy pszenicy. Maślan sodu, jako metabolit powstający w wyniku fermentacji błonnika przez bakterie jelitowe, zgodnie z przyjętą klasyfikacją, należy zaliczyć do postbiotyków. Postbiotyki to metabolity produkowane przez bakterie probiotyczne, które wytwarzane są bezpośrednio przez bakterie (np. witaminy, krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe).
Maślan sodu jako postbiotyk
W badaniach nad maślanem sodu wykazano, że substancja ta odgrywa kluczową rolę w zdrowiu jelit i wykazuje korzystny wpływ na prawidłową pracę ludzkiego organizmu, ponieważ:
- stanowi kluczowe źródło energii dla komórek nabłonka jelitowego (enterocytów), wspomaga regenerację bariery jelitowej, poprawia jej integralność i zmniejsza przepuszczalność jelit,
- ma działanie przeciwzapalne – ma wpływ na hamowanie produkcji prozapalnych cytokin, co może stanowić ważne wsparcie żywieniowe w leczeniu chorób zapalnych jelit,
- wspomaga pracę układu odpornościowego – wpływa na modulację pracy układu odpornościowego – regulację procesów zapalnych.
Prebiotyczne działanie maślanu sodu
Maślan sodu wykazuje działanie prebiotyczne, wspierając rozwój mikroorganizmów korzystnych dla prawidłowej pracy jelit, w szczególności bakterii z rodzaju m.in. Lactobacillus i Bifidobacterium. Prebiotyczne działanie maślanu sodu wynika z kilku mechanizmów:
- substancja ta jest źródłem energii dla komórek jelitowych – tym samym wzmacnia barierę jelitową, co sprzyja regeneracji nabłonka, prawidłowej warstwie mucyny, a zatem tworzeniu odpowiedniego środowiska dla mikroorganizmów,
- maślan sodu moduluje mikrobiotę jelitową – wspiera wzrost korzystnych bakterii jelitowych, a jednocześnie może mieć wpływ na hamowanie rozwoju patogennych mikroorganizmów poprzez poprawę równowagi mikrobioty,
- reguluje procesy zapalne – poprzez wpływ na obniżenie produkcji prozapalnych cytokin, wykazuje działanie przeciwzapalne w jelitach;
- poprawia perystaltykę jelitową – może stymulować ruchy perystaltyczne jelit, wspomagając zarówno trawienie, jak i wypróżnianie, co ma pozytywny wpływ na mikrobiom.
Uniwersalne wsparcie dla mikrobioty jelitowej
Maślan sodu, poprzez szerokie spektrum działania oraz zakres właściwości, obejmujący cechy zarówno prebiotyku, jak i postbiotyku, działa korzystnie na mikrobiotę jelitową. Szczególnie ważne jest wzmacnianie bariery jelitowej i wspieranie rozwoju zdrowej mikrobioty, dzięki czemu maślan wzmacnia pierwszą linię obrony immunologicznej przed zakażeniami bakteryjnymi, wirusowymi oraz grzybiczymi. Związek ten stabilizuje mikroflorę, poprawia jej różnorodność i równowagę, co jest kluczowe dla utrzymania zdrowia całego organizmu.