Antybiotykoterapia – dlaczego probiotyk ani prebiotyk nie zastąpią maślanu sodu?

Probiotyki i prebiotyki, choć bardzo pomocne, nie zawsze są wystarczające do pełnej ochrony układu pokarmowego podczas antybiotykoterapii. Probiotyki zawierają w składzie tylko wybrane szczepy pożytecznych bakterii, najczęściej Lactobacillus czy Bifidobacterium. Mikrobiota jelitowa jest jednak bardzo różnorodna, więc same probiotyki mogą nie być w stanie w pełni odbudować tej złożonej społeczności po antybiotykach. Prebiotyki natomiast wspierają wzrost istniejących bakterii, ale nie dostarczają nowych szczepów. Maślan sodu ma unikalne właściwości, ponieważ z jednej strony przyczynia się do odbudowy i regeneracji nabłonka jelita, a z drugiej jego obecność wiąże się z występowaniem odpowiednich warunków w jelicie do kolonizacji przez prawidłową mikrobiotę jelitową. Probiotyki i prebiotyki wspomagają więc mikrobiotę, ale nie mogą zastąpić maślanu sodu, który jest kluczowy dla regeneracji i ochrony jelit, szczególnie po antybiotykoterapii.

Jak antybiotyki działają na układ trawienny?

Antybiotyki mają istotny wpływ na układ trawienny. Działają one, eliminując bakterie wywołujące infekcje, ale również niszczą populacje pożytecznych bakterii znajdujących się w jelitach. Skutki uboczne ich działania na układ trawienny mogą obejmować:

Biegunki – zmniejszenie liczby korzystnych bakterii może prowadzić do zaburzeń równowagi flory jelitowej, co z kolei może wywołać m.in. biegunkę.
Bóle brzucha, nudności – podrażnienie śluzówki żołądka i jelit może powodować dyskomfort i bóle brzucha.
Zwiększone ryzyko infekcji – zniszczenie pożytecznych bakterii może prowadzić do nadmiernego wzrostu tych szkodliwych jak Clostridium difficile, która jest bakterią niebezpieczną dla zdrowia.

Aby zapobiec negatywnym skutkom działania antybiotyków na układ trawienny, często zaleca się stosowanie probiotyków lub spożywania produktów bogatych w bakterie probiotyczne.

Probiotyki i prebiotyki w antybiotykoterapii

Podczas antybiotykoterapii stosowanie zarówno probiotyków, jak i prebiotyków może być korzystne dla ochrony układu pokarmowego oraz utrzymania równowagi mikrobioty jelitowej.

Probiotyki

Probiotyki to żywe mikroorganizmy, głównie bakterie, które po spożyciu w odpowiednich ilościach mogą przynosić korzyści zdrowotne, takie jak wspieranie prawidłowej mikroflory jelitowej. W trakcie antybiotykoterapii mogą wspomagać:

Odbudowę flory jelitowej – probiotyki dostarczają pożytecznych bakterii, które wspierają odbudowę prawidłowej mikrobioty jelitowej.
Zapobieganie biegunkom poantybiotykowym – regularne przyjmowanie probiotyków, zwłaszcza tych zawierających szczepy bakterii takich jak Lactobacillus czy Saccharomyces boulardii, może zmniejszyć ryzyko biegunki.

Prebiotyki

Prebiotyki to niestrawne składniki pokarmowe (takie jak błonnik), które stymulują wzrost i aktywność pożytecznych bakterii w jelitach. W trakcie antybiotykoterapii mogą:

Wspierać kolonizację jelita przez komensalne bakterie – prebiotyki dostarczają pożywkę dla bakterii, wspierając ich namnażanie i poprawiając ich zdolność do kolonizacji jelit.
Zwiększać skuteczność probiotyków – prebiotyki wspomagają działanie probiotyków, tworząc bardziej sprzyjające środowisko dla ich rozwoju.

Jak stosować probiotyki i prebiotyki w antybiotykoterapii?

Probiotyki najlepiej przyjmować w odstępie co najmniej 2-3 godzin od dawki antybiotyku, aby uniknąć oddziaływania antybiotyku na bakterie.
Prebiotyki można spożywać regularnie w postaci pokarmów bogatych w błonnik (np. banany, cebula, czosnek, pełnoziarniste produkty) lub w formie suplementów. Nie należy spożywać suplementów zawierających prebiotyki w tym samym czasie co antybiotyku, gdyż mogą one zaburzać wchłanianie.

Z kolei kombinacja probiotyków i prebiotyków, zwana synbiotykami, powinna również przynieść wiele korzyści i pomóc w skuteczniejszym przywracaniu równowagi mikrobioty po zakończeniu leczenia.

Czy stosowanie probiotyków i prebiotyków jest wystarczające w antybiotykoterapii?

Probiotyki i prebiotyki wspierają zdrowie jelit, ale ich działanie jest ograniczone do odbudowy flory bakteryjnej i wsparcia procesów trawiennych. W cięższych przypadkach, takich jak poważne uszkodzenia bariery jelitowej czy stany zapalne, mogą być potrzebne dodatkowe suplementy i działania, aby w pełni chronić i regenerować układ pokarmowy podczas antybiotykoterapii. Probiotyki i prebiotyki pomagają w odbudowie flory bakteryjnej, ale mogą nie wystarczyć, aby naprawić inne uszkodzenia, takie jak np. osłabienie bariery jelitowej. Antybiotyki mogą przyczynić się do zwiększenia przepuszczalności jelit (tzw. „leaky gut”), co może prowadzić do stanów zapalnych. W takiej sytuacji wskazana jest suplementacja maślanem sodu, który wspiera regenerację nabłonka jelitowego. Jest on bezpośrednim źródłem energii dla komórek nabłonka jelitowego (enterocytów). Te komórki wykorzystują maślan do prawidłowego funkcjonowania i regeneracji. Maślan sodu wspomaga regenerację bariery jelitowej, co jest kluczowe po uszkodzeniach spowodowanych antybiotykami. Probiotyki i prebiotyki nie dostarczają tego rodzaju energii bezpośrednio do komórek jelit. Podczas antybiotykoterapii flora jelitowa zostaje znacząco zmieniona. Maślan sodu pomaga nie tylko w odbudowie flory bakteryjnej poprzez tworzenie lepszych warunków dla zdrowych bakterii, ale także poprzez bezpośrednie działanie na stan jelit, co jest kluczowe w regeneracji po antybiotykach. Probiotyki dostarczają nowe bakterie, a prebiotyki stymulują ich wzrost, ale nie są w stanie same naprawić uszkodzeń tkanki jelitowej.

Dlaczego warto stosować maślan sodu podczas antybiotykoterapii?

Stosowanie maślanu sodu obecnego np. w żywności specjalnego przeznaczenia medycznego jak Intesta® MAX podczas antybiotykoterapii może być korzystne dla zdrowia jelit. Maślan sodu to krótkołańcuchowy kwas tłuszczowy produkowany naturalnie przez bakterie jelitowe w wyniku fermentacji błonnika. Dlaczego warto go stosować podczas antybiotykoterapii?

Ochrona bariery jelitowej

Maślan jest głównym źródłem energii dla komórek nabłonka jelitowego (enterocytów). Wspiera regenerację i funkcjonowanie bariery jelitowej, zapobiegając jej uszkodzeniom, które mogą wynikać z zaburzenia mikroflory podczas antybiotykoterapii.

Działanie przeciwzapalne

Maślan ma właściwości przeciwzapalne. Może redukować stany zapalne w jelitach, które mogą pojawić się jako wynik działania antybiotyków i zaburzenia równowagi mikrobiologicznej.

Wsparcie regeneracji mikroflory jelitowej

Podczas antybiotykoterapii dochodzi do zniszczenia korzystnych bakterii jelitowych. Maślan może wspierać zdrowie jelit i sprzyjać regeneracji mikroflory, tworząc bardziej sprzyjające środowisko dla rozwoju pożytecznych bakterii.

Wspomaganie procesów trawiennych

Maślan wpływa korzystnie na perystaltykę jelit oraz reguluje pH w jelitach, co sprzyja lepszemu trawieniu i wchłanianiu składników odżywczych. Może też pomóc w zapobieganiu objawom takim jak biegunka, która często pojawia się podczas antybiotykoterapii.

Redukcja ryzyka powikłań jelitowych

Stosowanie maślanu sodu może zmniejszyć ryzyko rozwoju poważniejszych powikłań jelitowych, takich jak infekcje bakteriami C. difficile lub E.coli, które mogą się namnażać po zaburzeniu równowagi mikrobioty jelitowej.

Dzięki tym właściwościom maślan sodu skutecznie wspiera zdrowie jelit i chroni je przed niepożądanymi skutkami antybiotykoterapii.