Jak efektywnie wspomagać trawienie?

Proces trawienia jest złożony i obejmuje współdziałanie wielu narządów i enzymów, aby skutecznie rozkładać oraz wchłaniać składniki odżywcze z pożywienia. Trawienie może być zaburzone przez wiele czynników, które mogą wpływać na poszczególne etapy procesu trawiennego. Aby poprawić trawienie, warto zwrócić uwagę na zdrową dietę, regularną aktywność fizyczną, unikanie stresu oraz odpowiednie nawodnienie. W przypadku utrzymujących się problemów trawiennych warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.

Na czym polega proces trawienia?

Trawienie to proces, w którym pokarm spożywany przez organizm jest rozkładany na elementarne składniki (m.in. aminokwasy, kwasy tłuszczowe, węglowodany proste jak glukoza), które mogą być wchłaniane i wykorzystywane przez komórki organizmu. Proces ten obejmuje zarówno mechaniczne, jak i chemiczne przetwarzanie jedzenia.

Trawienie mechaniczne rozpoczyna się w jamie ustnej, gdzie zęby rozdrabniają pokarm, a ślina nawilża go, ułatwiając przełykanie. Skurcze mięśni w przewodzie pokarmowym przesuwają pokarm w dół przełyku do żołądka, a następnie przez jelita aż do odbytnicy, gdzie resztki pokarmowe są wydalane w postaci kału.

W trawieniu chemicznym udział bierze ślina, która zawiera enzymy, takie jak amylaza ślinowa, które rozkładają węglowodany. Żołądek wydziela kwas solny i enzymy, takie jak pepsyna, które rozkładają białka na peptydy. Z kolei produkowane w trzustce enzymy (sok trzustkowy) są uwalniane do dwunastnicy. Są wśród nich lipaza (trawi tłuszcze), amylaza (trawi węglowodany) i proteazy (trawią białka). W wątrobie następuje produkcja żółci, która jest magazynowana w pęcherzyku żółciowym i uwalniana do dwunastnicy, gdzie emulguje tłuszcze, ułatwiając ich trawienie przez lipazę trzustkową. Jelito cienkie kończy trawienie białek, tłuszczów i węglowodanów, dzięki enzymom obecnym na powierzchni komórek wyściełających jelito cienkie.

Po trawieniu rozłożone cząstki (aminokwasy, monosacharydy, kwasy tłuszczowe i glicerol) są wchłaniane przez ściany jelita cienkiego do krwi i limfy, skąd są transportowane do komórek organizmu. Niestrawione resztki pokarmowe przechodzą do jelita grubego, gdzie woda jest wchłaniana, a pozostałe materiały są formowane w kał i wydalane przez odbytnicę.

Jak wspomagać trawienie?

Wspomaganie trawienia może obejmować zmiany w diecie, stylu życia oraz nawykach. Jak zatem skutecznie wpłynąć na poprawę procesu trawienia?

Zdrowa dieta

• Spożywanie błonnika – warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, nasiona i orzechy wspomagają perystaltykę jelit.
• Unikanie przetworzonej żywności – ograniczenie spożycia tłustych, smażonych i wysokoprzetworzonych produktów.
• Regularne posiłki

Nawodnienie

• Odpowiednie nawodnienie – woda wspomaga trawienie i pomaga w przemieszczaniu się pokarmu przez układ trawienny.
• Herbaty ziołowe – mięta, imbir, rumianek i inne zioła działają korzystnie na proces trawienia.

Regularna aktywność fizyczna

• Ćwiczenia – regularna aktywność fizyczna uwzględniająca spacery, jogging, jogę czy pływanie, może wspomagać ruchy perystaltyczne jelit i zapobiegać zaparciom.

Probiotyki i prebiotyki

• Probiotyki – spożywanie żywności bogatej w bakterie probiotyczne (jogurty, kefiry, kiszonki) wspomaga równowagę mikrobioty jelitowej.
• Prebiotyki – produkty bogate w prebiotyki (czosnek, cebula, zielone banany, szparagi) wspierają zasiedlanie przewodu pokarmowego przez korzystne bakterie.

Odpowiednie nawyki żywieniowe

• Dokładne przeżuwanie pokarmu ułatwia jego trawienie.
• Jedzenie w spokoju i bez pośpiechu może pomóc w lepszym trawieniu.
• Unikanie spożywania pokarmów przed snem – ostatni posiłek powinien być spożyty co najmniej 2-3 godziny przed snem.

Suplementy diety

• Suplementy diety, takie jak np. olejek miętowy, mają udowodnioną skuteczność w łagodzeniu objawów IBS. Olejek miętowy posiada właściwości rozkurczające (spazmolityczne), co redukuje bolesne skurcze jelit oraz wzdęcia.
• Pomocniczo można stosować ekstrakty z niektórych przypraw np. liście karczocha pozytywnie wpływają na mikroflorę jelitową i działają rozkurczowo. Kolejnym ziołem, które może wspierać pracę jelit, jest kurkuma. Włączenie do terapii preparatów z ekstraktem z kurkumy istotnie może zmniejszyć częstość występowania objawów IBS i dolegliwości bólowe. Maślan sodu – suplementacja maślanem sodu jest wskazana w przypadku problemów jelitowych. Intesta® zawierająca maślan sodu MSB®, to idealny produkt dla osób borykających się z problemami trawiennymi. Maślan sodu wykazuje korzystne działanie w obrębie błony śluzowej i wspiera funkcjonowanie komórek nabłonkowych jelit. Jego właściwości regeneracyjne, immunoregulacyjne oraz stymulujące mikroflorę sprawiają, że wykorzystywany jest jako wsparcie leczenia wielu chorób jelit. Można po niego sięgać w przebiegu biegunki infekcyjnej, stresowej czy związanej z nadwrażliwością pokarmową, a także w chorobach zapalnych jelit.

Unikanie szkodliwych nawyków

• Ograniczanie alkoholu i kofeiny – nadmiar alkoholu i kofeiny może podrażniać układ trawienny.
• Rzucenie palenia – palenie może negatywnie wpływać na funkcje trawienne.

Konsultacja z lekarzem

• W przypadku utrzymujących się problemów trawiennych warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem, aby ustalić przyczynę i opracować odpowiedni plan działania.